หลายครั้งที่เราต้องเผชิญกับความเหงา ความเศร้า ความทุกข์เพียงลำพัง มักคิดว่า ‘โลกนี้ไม่ใครฟังฉันเลย’ ‘ทำไมไม่มีใครเข้าใจฉันเลย’ แม้อยู่ท่ามกลางผู้คน

ในเมื่อมีผู้พูด ย่อมต้องมีผู้ฟัง แค่ฟังเข้าหูซ้ายทะลุหูขวาก็ไม่ได้ยากอะไร แต่จะฟังอย่างไรให้เข้าถึงจิตใจอีกฝ่าย ฟังอย่างไรให้เขารู้สึกมีพลังที่จะก้าวเดินต่อ ฟังอย่างไรให้เยียวยาใจผู้อื่น

ศิลปะแห่งการรับฟังเพื่อเยียวยาใจผู้อื่น

• รับฟังอย่างตั้งใจ

  แน่นอนว่า ใครๆ มีหูก็ได้ยินกันทั้งนั้น แต่จะมีสักกี่คนที่ยินดีรับฟังด้วยหัวใจ แสดงให้เขาเห็นถึงความตั้งใจที่จะรับฟังโดยการหยุดสิ่งที่กำลังทำอยู่ สนใจทุกคำพูด ทุกความรู้สึกที่เขากำลังสื่อออกมา ในระหว่างที่รับฟัง อาจแสดงความเห็นใจหรือปลอบใจด้วยการสัมผัส บีบมือ หรือตบไหล่ๆ เบาๆ คู่สนทนาจะรับรู้ได้ถึงความสนใจของเรา ช่วยให้เขารู้สึกสบายใจมากขึ้น

• เปิดใจให้กว้าง

  พึงระลึกไว้เสมอว่า มนุษย์ทุกคนแตกต่างกัน ทั้งความคิด ทัศนคติ ประสบการณ์ ลักษณะนิสัย เราไม่ได้อยู่ในจุดเดียวกับเขา เราจะไม่มีทางเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงความทุกข์ที่เขากำลังฟันฝ่าอยู่นั้นยากลำบากเพียงใด ขอให้เปิดใจให้กว้าง ยอมรับในตัวตนของเขา เคารพทุกการตัดสินใจของเขา เรามีหน้าที่รับฟังเพื่อให้เขารู้สึกดีขึ้นเท่านั้น

• ทำใจให้เป็นกลาง

  เป็นธรรมชาติของมนุษย์ที่เราจะให้คุณค่าหรือมีอคติกับอะไรบางอย่างตามแต่ประสบการณ์ที่แต่ละคนพบเจอมา แต่เมื่อไรก็ตามที่เรากำลังสวมบทเป็นผู้รับฟังแล้ว เอาความเป็นตัวเราออกมา แล้วรับฟังด้วยใจที่เป็นกลาง ไม่พูดหรือแสดงความเห็นอะไรก็ตามที่ทำให้เขารู้สึกว่ากำลังถูกเราตัดสินอยู่

• ชี้แนะ ไม่ชี้นำ

  ก่อนที่เราจะให้คำแนะนำหรือแสดงความคิดเห็นใดๆ ออกไป สังเกตุให้ดีว่า จุดประสงค์ของผู้พูดคืออะไร ต้องการเพียงแค่คนรับฟังเท่านั้น ต้องการความเห็นมุมมองของคนนอกอย่างเรา หรือต้องการคำแนะนำ แต่เมื่อให้คำแนะนำไปแล้ว อย่าคาดหวัง หรือบังคับให้เขาต้องทำตามคำแนะนำของเรา ขอให้สุดแล้วแต่เขาจะพิจารณาและตัดสินใจเองว่าจะทำหรือไม่

• ส่งพลังบวก สร้างความหวัง

  เป็นเรื่องธรรมดาที่มนุษย์จะมีความคิดด้านลบ ท้อแท้ หดหู่ ไม่มั่นใจ รู้สึกว่าตัวเองผิด ไร้ค่า เราอาจชื่นชมข้อดีของเขา ‘เธอเก่งมากนะ ที่อดทนมาได้ขนาดนี้’ ‘เธอตั้งใจทำอย่างดีที่สุด’ ให้เขารู้สึกดีกับตัวเอง มั่นใจในตัวเอง ส่งต่อพลังความหวังว่า ความทุกข์จะไม่คงอยู่ตลอดไป วันหนึ่งทุกอย่างจะดีขึ้น

• ให้ความมั่นใจว่า เขาไม่ได้โดดเดี่ยว

  แน่นอนว่า ความทุกข์เป็นเรื่องเฉพาะตัวที่ไม่มีใครสามารถก้าวก่ายกันได้ แต่ทำให้เขามั่นใจว่า ยังมีคนที่รักเขาที่พร้อมจะอยู่เคียงข้าง เขาไม่ได้สู้อยู่คนเดียว คอยถามข่าวคราวเป็นระยะๆ จนสถานการณ์ทุกอย่างคลี่คลาย

การเป็นผู้ฟังที่เข้าถึงใจผู้อื่นไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ขอเพียงมีใจที่ปรารถนาดีอยากช่วยให้คนตรงหน้าเราพ้นจากทุกข์ เราจะสามารถเยียวยาใจผู้คนได้อีกมากมาย